Reisgids voor de Eyjafjallajokull

De gletsjervulkaan Eyjafjallajökull is wereldberoemd omdat hij in 2010 een ravage veroorzaakte in het vliegverkeer en televisieverslaggevers overal ter wereld grote moeilijkheden gaf toen ze probeerden zijn naam uit te spreken. De vulkaan is 1651 meter hoog en is een van de meest dominante kenmerken van de zuidkust.

De Eyjafjallajokull is te zien op veel tochten langs de zuidkust. Dit 6-daagse vakantiepakket en deze 10-daagse zomerse road trip zijn slechts twee voorbeelden van de vele tochten die langs de Eyjafjallajökull voeren. Als je een auto huurt, kan naar het zuiden reizen om de Eyjafjallajökull zelfstandig te bekijken.

Geografie

De gletsjer van Eyjafjallajökull is ongeveer 100 vierkante kilometer groot en daarmee de op vijf na grootste van het land. Hij ligt vlak bij de op drie na grootste, de Mýrdalsjökull, die ook een andere beruchte vulkaan verbergt, deze heet Katla.

Hoewel de uitbarsting van de Eyjafjallajökull enorm en ontwrichtend was, verbleekt deze in vergelijking met het potentieel van de Katla, die veel explosiever is en onder veel dikker ijs ligt. Een uitbarsting hier zou in ongunstige windomstandigheden wereldwijde gevolgen kunnen hebben.

De magmakamers tussen deze beide machtige vulkanen zijn met elkaar verbonden en helaas voor ons wordt een uitbarsting bij de Eyjafjallajökull meestal binnen tien jaar gevolgd door een uitbarsting bij Katla.

De Eyjafjallajökull heeft veel gletsjeruitlopers, waarvan de Gígjökull de bekendste is. Er stromen veel rivieren uit het smeltwater en een van deze rivieren mondt uit in de prachtige waterval Seljalandsfoss aan de zuidkust, waar je helemaal omheen kunt lopen.

Uitbarstingen

De meest recente uitbarsting van de Eyjafjallajökull was zonder twijfel de beroemdste in de geschiedenis van IJsland (hoewel de eer eigenlijk zou moeten gaan naar de Laki, waarvan de uitbarsting in 1783-4 een aswolk veroorzaakte die zo groot was dat Europa in een hongersnood terechtkwam waarvan veel historici geloven dat die tot de Franse Revolutie leidde). Op 27 maart 2010 begon het magma onder het oppervlak op te borrelen en op 14 april begon er as van de top te borrelen.

800 mensen werden geëvacueerd, niet uit angst voor magma, maar voor even gevaarlijke glaciale overstromingen die in het verleden IJslandse steden hebben gedecimeerd. Dieren moesten binnen worden gehouden en mensen met ademhalingsproblemen werd verteld dat ze ook binnen moesten blijven.

Het vliegverkeer in heel Europa werd stilgelegd omdat de as tegen de avond van 15 april al boven het Verenigd Koninkrijk, Scandinavië en delen van Duitsland lag. Vakantiegangers zaten vast in afwachting van nieuws en zouden uiteindelijk acht dagen vastzitten; in Schotland en Ierland waren er zelfs vluchten die nog in mei werden uitgesteld vanwege de aanhoudende gevolgen.

Gelukkig raakte niemand gewond, hoewel de as bij sommigen in het zuiden van het land ademhalingsproblemen zou hebben veroorzaakt. Veel boerderijen werden ook verwoest door de as en de overstromingen en sommige boeren worstelen nog steeds met het herstel.

Sinds de kolonisatie van IJsland in 874 is de Eyjafjallajökull ook uitgebarsten in 900, 1612 en van 1821 tot 1823. Bij deze laatste uitbarsting kwam een enorme hoeveelheid fluoride vrij, waarvan wordt aangenomen dat het de botten van mens en dier heeft aangetast.

De Eyjafjallajokull vandaag

De Eyjafjallajökull is nu volledig veilig om te bezoeken en is bij helder weer te zien op de meeste tochten langs de zuidkust. In de plaats Hvolsvöllur is een bezoekerscentrum over de vulkaan, dat zich richt op de ervaringen van een familie wiens boerderij, Thorvaldseyri, een van de vele was die door de overstromingen, lava en as zijn verwoest.

Het is zeer onwaarschijnlijk dat de Eyjafjallajökull binnenkort weer zal uitbarsten, met honderden jaren tussen elke uitbarsting, maar zoals gezegd zou zijn buurman Katla wel eens kunnen gaan rommelen...