Kompletny przewodnik po erupcji wulkanu Fagradalsfjall w 2022 r.

Dowiedz się wszystkiego o erupcji wulkanu Fagradalsfjall na Islandii w 2022 roku! Jak silna była erupcja? Czy można już odwiedzić wulkan? Jak się tam dostać? Czy erupcja była niebezpieczna? Jak długo trwała i czy wulkan wybuchnie ponownie? W tym artykule znajdziesz zapierające dech w piersiach zdjęcia, fascynujące fakty i wszystko, co musisz wiedzieć o jednej z ostatnich erupcji w krainie lodu i ognia!

Nie trzeba było długo czekać, by Islandia przypomniała światu o swojej wulkanicznej potędze. Zaledwie 10 miesięcy po zakończeniu erupcji Fagradalsfjall w 2021 r. wulkan wybuchł ponownie. W lipcu 2023 miała miejsce trzecia erupcja wulkanu z rzędu!

Jeśli chcesz zwiedzać wiele wulkanów na Islandii, wynajmij samochód, aby z łatwością się przemieszczać. Dostępnych jest również wiele wycieczek po wulkanach z przewodnikiem-ekspertem. Wulkan Fagradalsfjall znajduje się w pobliżu stolicy Islandii, więc łatwo go odwiedzić, jeśli zarezerwujesz pokój w Reykjaviku.

• Dowiedz się więcej z kompletnego przewodnika po erupcji wulkanu Litli-Hrutur w 2023 r.
• Przeczytaj o erupcji wulkanu Fagradalsfjall w 2021 r.

Aktualizacja dotycząca wybuchu wulkanu Litli-Hrutur w 2023 r.

10 lipca 2023 r. obszar wokół góry Fagradalsfjall zaczął erupcję po raz trzeci. Przy górze Litli-Hrutur otworzyła się szczelina o długości około 900 metrów, która w miarę upływu dni uformowała się w krater. Po miesiącu aktywności erupcja ustała, pozostawiając po sobie spektakularne zmiany w otaczającym krajobrazie.

Podczas zwiedzania, należy przestrzegać zasad bezpieczeństwa, ponieważ w okolicy nadal występują zagrożenia. Magma pod ziemią pokrywa znacznie większy obszar niż jest to widoczne z góry i istnieje niebezpieczeństwo otwarcia kolejnej szczeliny gdzieś w pobliżu Litli-Hrutur. Oznacza to, że odwiedzający nie powinni zbaczać z wyznaczonych ścieżek.

Z nowej lawy wydobywa się wiele toksycznych oparów, których wdychanie może spowodować poważne problemy zdrowotne. Przed wyruszeniem na wycieczkę należy sprawdzić kierunek wiatru na stronie internetowej Islandzkiego Biura Meteorologicznego i wybrać ścieżki, na których wiatr wieje w plecy, zdmuchując gaz z dala od Ciebie. Ważne jest również, aby śledzić wykres jakości powietrza Islandzkiej Agencji Środowiska.

Należy pamiętać, że ze względu na stale zmieniające się warunki w miejscu erupcji Litli-Hrutur, obszar ten może zostać zamknięty na krótkie okresy ze względów bezpieczeństwa publicznego. Przed rozpoczęciem podróży należy sprawdzić na stronie SafeTravel, czy obszar jest otwarty dla odwiedzających. Zawsze należy przestrzegać zakazów związanych z bezpieczeństwem i w razie potrzeby zaplanować wycieczkę na inny dzień.

Na miejscu znajduje się wiele parkingów, a główny szlak turystyczny do Litli-Hrutur zaczyna się od parkingu 2. Należy pamiętać, że kierunek wiatru wpłynie na to, z którego z nich będzie można skorzystać ze względu na zanieczyszczenie gazem.

Obecnie główny szlak turystyczny obejmuje około 10 kilometrów w jedną stronę, więc trzeba liczyć się z 7-8 godzinami wędrówki w obie strony. Nie obejmuje to czasu spędzonego w miejscu erupcji.

Chociaż możesz wędrować samodzielnie, najbezpieczniej jest to zrobić z przewodnikiem tak jak w przypadku tej rekomendowanej wycieczki do miejsca erupcji Litli-Hrutur. Jeśli wolisz pominąć wymagającą wędrówkę, możesz, zamiast tego zarezerwować wycieczkę helikopterem na wulkan Litli-Hrutur. W ten sposób zobaczysz miejsce erupcji z lotu ptaka.

Ważne jest, aby nosić odpowiednie buty turystyczne ze wsparciem kostki i ubierać się w ciepłe warstwy. W ten sposób można łatwo usunąć warstwy w razie potrzeby. Pamiętaj również o zabraniu ze sobą wody i przekąsek.

• Odkryj, co ma do zaoferowania wulkaniczny krajobraz Islandii dzięki tym wycieczkom po wulkanach
• Dowiedz się więcej o wulkanach z najlepszego przewodnika po wulkanach na Islandii

Erupcja wulkanu Fagradalsfjall w 2022 r.

Lokalizacja erupcji Fagradalsfjall w 2022 r. sprawiła, że była ona bardzo ekscytująca dla osób, które chciały ją zobaczyć z bliska. Wszyscy odwiedzający Islandię są przynajmniej w pewnym stopniu zaznajomieni z półwyspem Reykjanes, ponieważ znajduje się tam jedyne międzynarodowe lotnisko na Islandii.

Podróżni zwykle jadą prosto z lotniska do stolicy i mogą zauważyć księżycowy krajobraz za oknem samochodu, nie zdając sobie sprawy z wulkanicznej mocy czającej się pod spodem.

W porównaniu z większością islandzkich erupcji wulkanicznych, które zwykle mają miejsce w odległych rejonach górskich lub głęboko pod gęstym lodem lodowców, wulkan Fagradalsfjall jest stosunkowo łatwo dostępny dla wszystkich osób przebywających w pobliżu Reykjaviku.

W tym kompletnym przewodniku po erupcji wulkanu Fagradalsfjall na Islandii w 2022 r. znajdziesz odpowiedzi na wszystkie pytania i nie tylko.

Jak rozpoczęła się erupcja Fagradalsfjall w 2022 r.

3 sierpnia 2022 r. wybuchł wulkan Fagradalsfjall na półwyspie Reykjanes. Wydarzenie to poprzedziły wielotygodniowe trzęsienia ziemi, a najsilniejsze wstrząsy miały siłę powyżej 5,0 stopni w skali Richtera. Na szczęście nie odnotowano żadnych poważnych obrażeń ani szkód materialnych. Geolodzy ostrzegali jednak, że erupcja wulkanu jest tylko kwestią czasu.

Przewidywania te w końcu się sprawdziły, gdy 3 sierpnia w dolinie Meradalir otworzyła się 300-metrowa szczelina wulkaniczna, z której wylewało się 20-50 metrów kwadratowych lawy na sekundę. Miejsce erupcji znajdowało się około 1 kilometra od miejsca erupcji wulkanu w 2021 roku w dolinie Geldingadalur.

Wulkany na Islandii mogą być naprawdę różne, jeśli chodzi o poziom zagrożenia erupcją. Erupcja wulkanu Eyjafjallajokull w 2010 roku jest wciąż świeża w pamięci niektórych podróżników, ponieważ zakłóciła ruch lotniczy w całej Europie przez gęsty pył wulkaniczny. Cofając się dalej w czasie, ogromna erupcja Lakagigar z 1783 r. spowodowała nieurodzaj w całej Europie, co doprowadziło do powszechnego głodu.

Na szczęście niedawny wulkan Fagradalsfjall był w większości nieszkodliwy. Pomimo groźnego wyglądu i przypominającego Mordor krajobrazu otaczającego miejsce erupcji, nie stanowił on zagrożenia dla życia, infrastruktury ani podróży lotniczych.

Głównym powodem, dla którego wulkan Fagradalsfjall nie został uznany za niebezpieczny, był fakt, że jego erupcja była raczej erupcją wypływową niż eksplozywną. Oznacza to, że lawa nie wyrwała się ze skorupy ziemskiej w eksplozji popiołu i ognia, jak w przypadku Eyjafjallajokull. Raczej lawa, która wydostała się ze szczeliny wulkanicznej w dolinie Meradalir, robiła to w stałym tempie, tworząc roztopione rzeki lawy.

Nie bez znaczenia jest również fakt, że erupcja miała miejsce w odizolowanej dolinie, gdzie nie mogła zaszkodzić ludzkim osadom ani infrastrukturze.

Jak dostać się na wulkan Fagradalsfjall?

Fagradalsfjall jest dość przyjazny dla zwiedzających, biorąc pod uwagę inne wulkany, ponieważ można z bliska doświadczyć następstw surowej mocy Ziemi. Od czasu nowej erupcji wulkanu, która miała miejsce 10 lipca 2023 r., istnieje pewne ryzyko, które należy wziąć pod uwagę podczas wizyty. Jeśli przestrzegane są wszystkie wytyczne dotyczące bezpieczeństwa, można odwiedzić obszar Fagradalsfjall i miejsce nowej erupcji wulkanu.

Fagradalsfjall znajduje się w dolinie Meradalir na półwyspie Reykjanes, około 11 kilometrów od rybackiego miasta Grindavik, niedaleko słynnego spa Błękitna Laguna. Od stolicy kraju, Reykjaviku, dzielą go zaledwie 32 kilometry, dzięki czemu jest bardzo łatwo dostępny dla wszystkich turystów.

Ponieważ żadne drogi nie prowadzą bezpośrednio do miejsca erupcji w dolinie Meradalir, pierwszym krokiem jest dotarcie do parkingów Fagradalsfjall. Możesz zatrzymać się na „Parkingu 1” lub „Parkingu 2”, oba są oznaczone pobliskimi znakami drogowymi, i dojechać do nich z drogi 427. Parking znajduje się około 1 godziny jazdy od Reykjaviku. Wydmuchiwanie gazu z nowej erupcji może spowodować, że tylko jeden z parkingów będzie użyteczny, więc pamiętaj, aby sprawdzić stronę SafeTravel i stronę VisitReykjanes, aby uzyskać szczegółowe informacje.

Podczas poprzednich dwóch erupcji utworzono szlaki turystyczne i parkingi. Obecnie otwarto również nową ścieżkę, która prowadzi do miejsca erupcji Litli-Hrutur w 2023 roku.

Aby zobaczyć imponujące następstwa poprzednich dwóch erupcji, najlepiej zaparkować na „Parkingu 1”. Stamtąd znaczniki szlaku A poprowadzą Cię wzdłuż trasy, która podąża za zastygłą lawą z erupcji z 2021 roku aż do lawy z erupcji z 2022 roku. Mimo że erupcja zakończyła się 21 sierpnia 2022 r., lawa może być nadal bardzo gorąca, a odwiedzający powinni zachować ostrożność, zbliżając się do niej.

Aby dotrzeć do miejsca nowej erupcji, najlepiej zaparkować na „Parkingu 2”. Ścieżka ma łącznie około 20 kilometrów w obie strony. Dla porównania podróż w obie strony do starych miejsc erupcji wynosi około 14 kilometrów i może zająć do czterech godzin, nie licząc czasu spędzonego na podziwianiu wulkanu.

Ścieżki prowadzące do starszych erupcji są umiarkowanie trudne. Niektóre części trasy zostały utwardzone, dzięki czemu jest to łatwa wędrówka po żwirze. Jednak ostatnia część szlaku jest trudniejsza, ponieważ przecina stare pole lawy charakteryzujące się skałami wulkanicznymi i błotem.

Nowa ścieżka jest o wiele dłuższa i stanowi większe wyzwanie. Podczas gdy pierwsze dwie trzecie trasy przebiega wzdłuż szutrowej drogi, ostatnia część prowadzi przez nierówne i trudne do pokonania stare pole lawy. Bez względu na to, którą ścieżkę wybierzesz, wymagają one przyzwoitego poziomu sprawności fizycznej i dobrego sprzętu, zwłaszcza przy nieprzewidywalnej pogodzie i stale zmieniających się warunkach.

Najbezpieczniejszym i najwygodniejszym sposobem na rozpoczęcie tej podróży jest wycieczka z przewodnikiem do miejsca erupcji Litli-Hrutur. Dotyczy to zwłaszcza osób, które nie są pewne, jak się tam dostać lub nie są zaznajomione z wędrówkami po skalistych szlakach — lepiej  jest poprosić doświadczonego przewodnika o poprowadzenie. Lokalne ekipy poszukiwawczo-ratownicze były wzywane kilka razy podczas poprzednich erupcji, aby pomóc wyczerpanym lub rannym podróżnikom zejść z górskiego szlaku, więc zawsze lepiej być po bezpiecznej stronie.

Dobrym wyborem jest ta wycieczka piesza z odbiorem z Reykjaviku, która zabierze Cię wzdłuż półwyspu Reykjanes do miejsca erupcji, gdzie doświadczony przewodnik pomoże Ci poruszać się po ścieżce do wulkanu.

Jeśli nie chcesz podejmować się trudnej wędrówki, możesz również zobaczyć miejsce erupcji z powietrza, rezerwując niesamowitą wycieczkę helikopterem na wulkan.

• Zobacz także: Najgłupsze rzeczy do zrobienia na Islandii

Co należy zabrać ze sobą, wybierając się na wulkan Fagradalsfjall?

Przede wszystkim upewnij się, że masz dobre buty turystyczne ze wsparciem dla kostek, gdy idziesz na wędrówkę do wulkanu. Szlak jest skalisty i śliski, z przyzwoitym nachyleniem. Ponieważ jest to Islandia, pogoda może się zmienić w mgnieniu oka, więc zawsze nastawiaj się na wiatr i deszcz, nawet jeśli na zewnątrz jest ładnie i słonecznie.

Ważne jest, aby zabrać ciepłe warstwy ubrania i wodoodporną kurtkę. Ponieważ wędrówka może trwać kilka godzin, konieczne jest zabranie ze sobą dużej ilości wody do picia po drodze. Prawdopodobnie w pewnym momencie zgłodniejesz, ponieważ będziesz spalać mnóstwo kalorii, więc warto zabrać ze sobą przekąskę, taką jak skyr lub batonik proteinowy.

Oczywiście będzie Ci zależało, aby wspomnienia z tego niesamowitego doświadczenia pozostały z Tobą na całe życie, dlatego przygotuj się na zrobienie mnóstwa niesamowitych zdjęć z miejsca erupcji. Aparaty smartfonów wykonują przyzwoitą pracę, ale nie oddają wszystkiego, co oferuje erupcja wulkanu.

Jeśli masz aparat, miej pewność, że zabierasz lustrzankę z obiektywem zmiennoogniskowym, aby uchwycić magię aktywności sejsmicznej Islandii z bliska. Jeśli nie masz aparatu z obiektywem zmiennoogniskowym, nie zaszkodzi wziąć lornetkę, aby móc zobaczyć lawę wypływającą ze szczeliny z jak największą ilością szczegółów.

Jeśli planujesz latać dronem wokół wulkanu, przeczytaj ten artykuł, aby upewnić się, że przestrzegasz islandzkich przepisów dotyczących dronów.

Lista rzeczy, które należy zabrać na wycieczkę:

• Buty turystyczne ze wsparciem dla kostek
• Ciepłe i oddychające warstwy odzieży (najlepiej niezrobione z bawełny)
• Wodoodporna kurtka
• Ciepłe skarpety
• Rękawiczki lub mitenki
• Ciepłe nakrycie głowy
• W pełni naładowany telefon
• Butelka z wodą
• Mała przekąska
• Torba na śmieci
• Lustrzanka
• Lornetka

Należy wspomnieć, że ponieważ wulkan znajduje się na dzikim terenie Islandii, nie ma w jego pobliżu żadnej infrastruktury! Oznacza to, że nie ma usług gastronomicznych, toalet i koszy na śmieci po drodze. Miej to na uwadze, zanim rozpoczniesz swoją podróż w kierunku wulkanu.

• Zobacz także: Fotografia na Islandii

Czy można bezpiecznie wybrać się na zwiedzanie wulkanu Fagradalsfjall?

Erupcja Fagradalsfjall nie stanowiła takiego zagrożenia jak niektóre z poprzednich erupcji wulkanicznych na Islandii, ale jeśli myślisz o odwiedzeniu miejsca erupcji, odwiedzający muszą przestrzegać środków ostrożności dla własnego bezpieczeństwa. Sama lawa może być nadal gorąca, mimo że jest zespolona i może spowodować poważne oparzenia, jeśli ludzie są narażeni na jej bezpośredni kontakt. Dlatego zwiedzający powinni zachować bezpieczną odległość od zastygłej lawy i pozostać na szlaku turystycznym.

Odwiedzając miejsce erupcji Litli-Hrutur, należy pamiętać o kierunku wiatru, ponieważ gazy unoszące się z lawy są toksyczne. Zaplanuj swoją ścieżkę tak, aby wiatr wiał z tyłu. Nie należy również wchodzić na lawę, ponieważ może ona być rozżarzona pod ciemną powierzchnią. Bardzo łatwo jest w nią wpaść, więc zbytnie zbliżenie się zagraża życiu.

• Zobacz także: Wulkany na Islandii, kompletny przewodnik

Informacje o Fagradalsfjall i półwyspie Reykjanes

Wulkan Fagradalsfjall („Góra Pięknej Doliny”) znajduje się na półwyspie Reykjanes w południowo-zachodniej części Islandii. Półwysep jest uważany za stosunkowo młody w sensie geologicznym. Został utworzony przez magmę wznoszącą się z jądra ziemi w ciągu zaledwie ostatnich siedmiu milionów lat. Dla porównania, najstarsze części Islandii, znajdujące się na Fiordach Zachodnich, mają 16 milionów lat.

W sumie Islandia jest w rzeczywistości bardzo młodą masą lądową, jeśli weźmiemy pod uwagę, że niektóre z najstarszych gruntów w Australii szacuje się na ponad 4 miliardy lat. To sprawia, że półwysep Reykjanes jest młodzieńcem w porównaniu z resztą świata.

Zdjęcie: NASA Earth Observatory, from Wikimedia Commons Library. Nie dokonano żadnych zmian.

Dzięki położeniu na Ryfcie Śródatlantyckim, gdzie spotykają się płyty tektoniczne Ameryki Północnej i Eurazji, półwysep Reykjanes jest bardzo aktywny wulkanicznie. Aktywność ta jest widoczna w jego krajobrazie. Bardzo niewiele roślin, poza mchem, może rosnąć na niekończących się równinach skał lawowych. Na horyzoncie dominują wulkany w kształcie stożka, zarówno te uśpione, jak i aktywne.

W regionie znajduje się również Most Między Kontynentami, gdzie można przejść przez Ryft Śródatlantycki z jednej płyty tektonicznej na drugą.

Zdjęcie: Ralf Roletschek, from Wikimedia Commons Library. Nie dokonano żadnych zmian.

19 marca 2021 roku wulkan Fagradalsfjall wybuchł po tym, jak 53.000 wstrząsów pojawiało się przez kilka tygodni w okolicy, w tym w Reykjaviku. Był to pierwszy wybuch wulkanu Fagradalsfjall od 6000 lat i pierwszy wulkan na Islandii, który wybuchł od czasu wulkanu Holuhraun w 2015 roku. Komora magmowa pozostawała uśpiona przez tysiące lat, co czyni ją jedną z najstarszych law, jakie pojawiły się na Islandii od dłuższego czasu.

Erupcja miała miejsce w dolinie Geldingadalur, zaledwie około 1 kilometra od erupcji w dolinie Meradalir. Szczelina wulkaniczna, która otworzyła się w dolinie, miała 700 metrów długości i od samego początku była bardzo aktywna.

Erupcja wulkanu stała się natychmiastową sensacją, a ludzie pędzili na miejsce wybuchu, aby zobaczyć ją osobiście. Mimo że geolodzy od dziesięcioleci ostrzegali ludzi, że erupcja w Reykjanes jest nieunikniona, większość osób nie spodziewała się jej. Mieszkańcy stolicy mogli zobaczyć z okien, jak niebo staje się czerwone w oddali.

• Zobacz także: 10 obłędnych zdjęć z wybuchu wulkanu Fagradalsfjall w Geldingadalur

W ostatnich latach aktywność wulkaniczna półwyspu Reykjanes przyciągnęła do tego regionu więcej podróżnych. Miejsca takie jak ruiny Selatangar, gorące źródła Gunnuhver i unikalny basen geotermalny Brimketill zyskały na popularności po wybuchu wulkanu. Prawdopodobnie najlepszym przykładem potęgi natury, która czai się pod półwyspem, jest obszar geotermalny Krysuvik, z parującymi otworami wentylacyjnymi i bulgoczącymi plamami gorącego błota.

Możesz odkryć cuda półwyspu Reykjanes podczas tej 8-godzinnej wycieczki minibusem z prywatnym przewodnikiem, który zabierze Cię do wszystkich głównych atrakcji. Jeśli szukasz czegoś ekscytującego, możesz również wybrać się na niezapomnianą 1-godzinną wycieczkę pojazdem buggy na półwyspie Reykjanes, która pozwoli Ci przemierzać księżycowy krajobraz.

• Zobacz także: Seltun - Kolorowy obszar geotermalny w Krysuviku

Oprócz aktywności wulkanicznej Fagradalsfjall jest również znany jako miejsce tragicznego wydarzenia historycznego podczas II wojny światowej. W 1943 roku, kiedy Islandia znajdowała się pod okupacją aliantów, samolot bombowy „Hot Stuff” znalazł się w złej pogodzie podczas postoju na tankowanie w połowie Atlantyku i rozbił się o zbocze góry. Ten legendarny samolot przetrwał 25 misji bombowych w Europie i miał odbyć tournée po USA, aby pomóc w sprzedaży obligacji wojennych.

Zdjęcie: Wikimedia Commons Library. Nie wykonano żadnych zmian.

Była to najgorsza katastrofa lotnicza w ówczesnej historii Islandii, zginęło 14 z 15 pasażerów przebywających na pokładzie. Wśród tych, którzy zginęli był porucznik Frank Andrews, najwyższy rangą oficer aliancki, który zginął na służbie w tym momencie wojny.

W pobliżu Fagradalsfjall można znaleźć pomnik poświęcony pamięci ofiar katastrofy. Pomnik został otwarty w 2018 roku, 75 lat po tragicznym wypadku. W 2023 r. został przeniesiony z powodu erupcji w okolicy i obecnie można go znaleźć na skrzyżowaniu dróg Reykjanesbraut i Grindavikurvegur.

Jak długo trwała erupcja Fagradalsfjall i czy nastąpi kolejna?

Na to pytanie trudno jest odpowiedzieć bez umiejętności przewidywania przyszłości. Tak jak pogoda na Islandii, aktywność sejsmiczna Islandii jest nieprzewidywalna. Wulkan Fagradalsfjall przed ubiegłym rokiem nie wybuchał przez ponad 6000 lat, po czym miał erupcję dwa lata z rzędu.

W 2022 roku erupcja Fagradalsfjall trwała zaledwie około trzech tygodni. Natomiast erupcja z 2021 roku trwała w sumie sześć miesięcy. Czasami erupcja słabła i wydobycie lawy było bardzo niskie przez kilka dni lub tygodni, ale potem aktywność wznawiała się dramatycznie ze znacznie większą ilością lawy. Prędkość wypływu lawy z wulkanu wahała się od jednego metra sześciennego na sekundę do 50 metrów sześciennych na sekundę.

Jeśli chodzi o erupcję w pobliżu Litli-Hrutur, trwała ona około miesiąca i zakończyła się 5 sierpnia. Nadal istnieje ryzyko dalszej aktywności lub otwarcia innych szczelin w pobliżu, choć tylko czas pokaże, czy dojdzie do nowej erupcji.

Czy wulkan wybuchnie ponownie, tego nie wie nikt. Geolodzy spekulują, że w najbliższych latach dojdzie do kolejnej erupcji wulkanu gdzieś na półwyspie Reykjanes, ale niekoniecznie na Fagradalsfjall.

To nie jest jedyny wulkan na półwyspie, a system wulkaniczny pod półwyspem wydaje się aktywny po wielu latach długiej drzemki. Jeśli chcesz mieć pewność, że zobaczysz erupcję na własne oczy, śledź uważnie Guide to Iceland, aby uzyskać wszystkie wiadomości związane z wulkanami!

Czy planujesz zobaczyć wulkan Fagradalsfjall? Czy widziałeś erupcję w 2022 roku, a jeśli tak, jak ona wyglądała? Czy jest coś, co możesz polecić podróżnikom, którzy planują wybrać się na miejsce erupcji? Jak erupcja z 2022 wypadła w porównaniu z erupcją Fagradalsfjall w 2021 roku? Daj nam znać w komentarzach poniżej!