Parki narodowe na Islandii | Zaplanuj swój urlop
Gdzie znajdują się parki narodowe na Islandii i jakie atrakcje w nich znajdziesz? Czy istnieją określone zasady dotyczące zachowania w parkach i jaki jest najlepszy sposób na ich eksplorowanie podczas jednej wycieczki po Islandii? Co odróżnia parki narodowe od reszty pięknej przyrody kraju? Czytaj dalej, aby dowiedzieć się wszystkiego o parkach narodowych na Islandii.
- Wynajmij samochód na Islandii w najlepszej cenie
- Przeczytaj nasz przewodnik po Islandii
Można śmiało stwierdzić - Islandia to jeden wielki park narodowy. W końcu krajobrazy są pozornie nietknięte i niezagospodarowane, często pozostawiając dziką otwartą przestrzeń aż po sam horyzont. Stworzenie parków narodowych było jednak przemyślanym ruchem - o powodach takiej decyzji dowiesz się z naszego tekstu.
Islandczycy kochają przyrodę i są mocno związani z krajobrazem, stąd wielkie obszary kraju równie dobrze można traktować jak ogromny rezerwat przyrody. Jest to niezależne od biurokracji, przepisów oraz ustawy, według której na wyspie istnieją trzy parki narodowe: Thingvellir, Vatnajokull oraz Snaefellsjokull. Takie myślenie o Islandii jest dowodem na dużą odpowiedzialność i pełny szacunek wobec tego niezwykłego kraju.
Uzasadnienie powstania trzech parków narodowych jest mocno powiązane z ich geologią, historią i znaczeniem kulturowym poszczególnych obszarów. Posiadając szerszy kontekst masz szansę lepiej zrozumieć co czyni Islandię tak wyjątkową.
Wszystkimi trzema parkami zarządza Islandzka Agencja Środowiska Umhverfisstofnun, której główne zadania obejmują promowanie ochrony środowiska, zrównoważone wykorzystanie zasobów naturalnych oraz doradzanie podróżnym w zakresie samych parków.
W miesiącach letnich Umhverfisstofnun często przyjmuje wolontariuszy do pracy nad projektami ochrony w parku (dalsze informacje można znaleźć na stronie internetowej agencji).
Park Narodowy Thingvellir
Poniższy wiersz „Mt. Skjaldbreiður ”napisał Jónas Hallgrímsson (1807–1845), pisarz, którego islandzki laureat Nagrody Nobla Halldór Laxness (1902–1998) nazywał „ poetą islandzkiej świadomości ”.
Eastward, stony steeps are leaping
stalwartly from Raven Gorge;
westward, walls of rock are keeping
watch above our nation’s forge.
Grímur Goatshoe, sage and clever,
grasped the promise of this place:
Almanna Gorge, on guard for ever,
girds the councils of my race.
Wiersz opowiada o wulkanie - górze Skjaldbreiður i rozległych, wysuszonych polach lawy, które po erupcji Skjaldbreiður ponad 9000 lat temu uformowały się u podstawy Þingvallavatn - największego naturalnego jeziora Islandii. Lawa zajmowała obszar ponad 200 kilometrów kwadratowych, zmieniając oblicze krajobrazu i tworząc głęboką oraz nierówną sieć jaskiń, szczelin i podziemnych tuneli.
Thingvallavatn to akwen o powierzchni 84 kilometrów kwadratowych, chroniony przez Islandzką Agencję Środowiska. Leży tuż obok Thingvellir, najstarszego islandzkiego parku narodowego i jest jedynym parkiem w kraju, który posiada status światowego dziedzictwa UNESCO.
Osoby podróżujące ze stolicy zobaczą jezioro Þingvallavatn, zanim dotrą do samego parku. Po drodze jest miejsce na świetny przystanek dla początkujących fotografów. Pomimo niskiej temperatury odkryto ponad 150 różnych gatunków roślin i 50 rodzajów bezkręgowców żyjących od środka jeziora do linii brzegowej.
Jak głosi stare islandzkie przysłowie: „Żyzna to woda, która płynie pod lawą”.
Park Narodowy Þingvellir znajduje się w gminie Bláskógabyggð, 49 km od Reykjavíku (około 40 minut jazdy samochodem). Thingvellir stanowi jeden z trzech przystanków na bardzo popularnej trasie zwiedzania o nazwie Złoty Krąg, będąc główną atrakcją zaraz obok doliny geotermalnej Haukadalur oraz wodospadu Gullfoss.
Historia i geologia
Thingvellir został uznany za park narodowy w 1928 r. jako środek ochrony pozostałości po miejscu założenia parlamentu.
W tym momencie uznano, że jest „… chronioną świątynią narodową dla wszystkich Islandczyków, wieczystą własnością narodu islandzkiego pod ochroną parlamentu, która nigdy nie zostanie sprzedana ani obciążona hipoteką”.
Park jest oryginalnym miejscem założenia pierwszego Alþingi („zgromadzenia narodowego”), utworzonego w 930 r. Był to prawdopodobnie pierwszy demokratycznie wybrany parlament na świecie. Niezależnie od tego, czy to prawda, w tamtym momencie narodziła się Islandia.
Jednym z najlepszych źródeł informacji o tym czasie jest Księga Islandczyków („Íslendingabók”) napisana przez księdza Ariego Þorgilssona w latach 1122–33.
W Thingvellir pierwsi osadnicy gromadzili się w tymczasowych obozach zwanych „Búðir”, u podstawy odsłoniętej płyty tektonicznej Ameryki Północnej. To tam przemawiał lögsögumaður - najwyższy urzędnik przewodniczy obradom, który ogłaszał podczas zebrania nowe prawa obowiązujące na Islandii.
Na czele obrad stała Rada Prawna („Lögrétta”) składająca się z wielu wodzów („Goðar”). Decyzje zapadały zwykłą większością głosów we wszystkich sporach plemiennych i prawnych, a także w sprawach dotyczących prawa oraz środków utrzymania na co dzień.
Uczestnicy zgromadzenia często podróżowali tygodniami konno lub pieszo, bez względu na pogodę, aby mieć pewność, że ich głos zostanie usłyszany. Po przybyciu mieszkańcy Islandii rozbijali obozy pośród szczelin i płatów lawy, dzieląc się historiami ze swojego życia z najdalszych zakątków kraju.
Thingvellir ma również ogromne znaczenie z innych powodów historycznych - to tam Islandczycy postanowili odrzucić pogańskie zwyczaje i przyjąć chrześcijaństwo w 1000 roku. Ta decyzja mocno wpłynęła na kształtowanie się narodu.
Dziś odwiedzający mogą spacerować i odkrywać dokładnie te same obszary, z których korzystali pierwsi osadnicy. Przylatując na Islandię, bez względu na porę roku, spędź trochę czasu zwiedzając szczeliny Parku Narodowego Þingvellir.
Althingi zakończył swoją działalność w 1800 roku - wtedy ta instytucja stała się niczym więcej niż małym sądem, którego jurysdykcja była w pełni zależna od ustawodawstwa przejętego od rządzącej duńskiej monarchii. To była długa droga od czasów chwały Alþingi, dni, w których obawy Islandczyków były w pełni słyszane, gdzie ich los mógł być tworzony przez nich samych i ich rodaków.
Zdjęcie: Wikimedia. Creative Commons. Credit: Internet Archive Book Images
Jednak w XIX wieku zaczęła rosnąć pogoń za niepodległością Islandii, napędzana myślami o kapitalistycznym komercjalizmie i swobodnym dyskursie parlamentarnym. Choć po drodze czekało wiele przeszkód, Islandii udało się ostatecznie zebrać w Thingvellir 17 czerwca 1944 r. Wtedy też przewodniczący zgromadzenia, Gísli Sveinsson, ogłosił, że islandzka konstytucja posiada moc prawną. Ostatecznie Alþingi został przeniesiony do Reykjaviku, gdzie obraduje do dzisiaj.
Innym powodem, dla którego Park Narodowy Þingvellir jest wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, jest jego zadziwiająca geologia. To jedno z niewielu miejsc na planecie, gdzie można zobaczyć zarówno północnoamerykańskie, jak i eurazjatyckie płyty tektoniczne wystające z ziemi.
Pomiędzy płytami leży dolina będąca „ziemią niczyją”. To płaskowyż rozległych pól lawy, szczelin i zaskakujących formacji skalnych, pokrytych grubym kocem z delikatnego islandzkiego mchu. To tylko część tego, co geologowie i przyrodnicy opisali jako system szczeliny północnoatlantyckiej. Thingvellir leży w systemie szczelinowym Reykjaneshryggur-Langjökull.
Zdjęcie: Mitchel Jones
Najbardziej rozpoznawalną atrakcją tego miejsca jest bez wątpienia kanion Almannagjá, mierzący 7,7 km długości, który wyznacza wschodnią granicę północnoamerykańskiej płyty tektonicznej. Zachodnia granica eurazjatyckiej płyty tektonicznej nazywa się Hrafnagjá i mierzy 11 km długości.
- Przeczytaj o wulkanach na Islandii
Na południe od Thingvellir płyty leżą obok siebie. W samym parku płyty aktywnie się przesuwają, tworząc między nimi coraz większą powierzchnię. Jest to niezwykle powolny proces, a powierzchnia ziemi rośnie nieco poniżej 1 milimetra rocznie (same płyty odsuwają się o 7 milimetrów).
Islandia jest bardzo aktywna geotermicznie - napięcie wewnętrzne narasta pod powierzchnią ziemi przez cały czas. Ostatnia duża erupcja miała miejsce w 1789 r., przez co w Thingvellir doszło do trzęsienia ziemi.
Atrakcje
Þingvellir jest atrakcją samą w sobie, a jego unikalne krajobrazy stanowią integralną część zwiedzania Złotego Kręgu. Ale co tak naprawdę możesz robić po dotarciu do Thingvellir?
- Sprawdź nasz artykuł: Islandzki Złoty Krąg | Kompletny przewodnik
Na początek zwiedzający Þingvellir mogą odwiedzić dudniący wodospad Öxarárfoss. Wodospad wypływa z rzeki Öxará, docierając w końcu do jej krawędzi i spadając z Almannagjá do skalistego basenu poniżej. Niektórzy uważają, że nazwa tego wodospadu pochodzi od wielu egzekucji, które były wykonywane w Thingvellir w ciągu stuleci. Inni twierdzą, że nazwa wywodzi się od siekiery - symbolu własności ziemi w tym czasie - która została wbita w polodowcową rzekę Öxará przez pierwszych osadników.
Wzdłuż Almannagjá znajdują się tablice informacyjne opisujące niewiarygodną historię tego regionu, a nawet wskazujące szczególnie interesujące miejsca, takie jak Lögberg i Drekkingarhylur, stanowiące część XVII-wiecznego islandzkiego systemu sądowego. To tam topiono kobiety oskarżone o cudzołóstwo.
W Þingvellir znajduje się również jedna z najsłynniejszych atrakcji Islandii - szczelina Silfra wypełniona wodą z pobliskiego lodowca. Ta lokalizacja została wybrana jako jedno z 10 najlepszych miejsc do nurkowania i snorkelingu na świecie. Słynie z krystalicznie czystej wody oraz widoczności często sięgającej ponad 100 metrów.
Dzieje się tak z 2 przyczyn: woda w Silfrze pochodzi z lodowca Langjökull, a jej podróż przez szereg podziemnych sieci i filtrów zajmuje od 50 do 100 lat. Oznacza to, że szczelina Silfra jest wypełniona wodą nadającą się do picia.
Po drugie Silfra jest źródłem, co oznacza, że jej woda płynie do jeziora Þingvallavatn. W związku z tym widoczność utrzymuje się na bardzo wysokim poziomie. Ten stały przepływ jest również głównym powodem, przez który szczelina Silfra nie zamarza w okresie zimowym, dzięki czemu jest łatwo dostępna przez cały rok.
Sama szczelina jest podzielona na cztery odrębne obszary. Płetwonurkowie i osoby chcące spróbować snorkelingu najpierw wejdą do miejsca, gdzie woda lodowcowa wpływa do szczeliny. Płynąc przez wąski, skalisty wąwóz, grupa dotrze do najszerszego punktu - który daje dobrą perspektywę jak duże jest to miejsce. Płynąc dalej z prądem szczelina stanie się głębsza, a jej kolory zmienią się w ciemny błękit. Tę część Silfry nazywa się “katedrą”.
Zbliżając się do jeziora zobaczysz to co przewodnicy określają jako „prawdziwą Błękitną Lagunę”. Ten stosunkowo płytki obszar pozwala gościom odkrywać liczne pęknięcia i szczeliny we własnym tempie przed wyjściem z wody. Ogólnie rzecz biorąc, pojedyncze przepłynięcie Silfry potrwa od pół godziny do 45 minut. Nie oczekuj ryb - w szczelinie woda jest zwykle zbyt zimna.
Kemping
W Thingvellir dozwolone są dwa miejsca do obozowania, oba otwarte od 1 czerwca do 30 września. Jednak od 1 października do ostatniego dnia maja pole namiotowe obok centrum dla zwiedzających pozostaje otwarte.
- Sprawdź nasz artykuł: Kemping na Islandii | Wszystko co musisz wiedzieć
Pierwszy kemping w Þingvellir nazywa się Leirar i jest podzielony na cztery odrębne części: Nyrðri-Leirar, Syðri-Leirar, Fagrabrekka i Hvannabrekka. Leirar znajduje się w odległości krótkiego spaceru (nie więcej niż 5 minut) od centrum dla odwiedzających. Drugi kemping, Vatnskot, znajduje się w opuszczonym gospodarstwie nad jeziorem Thingvallavatn.
Niezależnie od tego, który kemping wybierzesz, pozwolenia na biwakowanie i wędkowanie należy zakupić w centrum dla odwiedzających zaraz po przybyciu do Þingvellir. Na szczęście nie jest wymagana rezerwacja kempingu w Þingvellir, co oznacza, że możesz po prostu przyjechać i rozbić obóz! Polecam rezerwację miejsca na kempingu osobom, które chcą mieć stuprocentową pewność, że będzie dla nich miejsce.
Ceny za kemping na Þingvellir są następujące: Dorośli (13-67 lat) muszą zapłacić 1300 ISK za noc za osobę, plus dodatkowe 300 ISK za każdy namiot / samochód kempingowy.
Dla osób starszych i niepełnosprawnych opłata wynosi 650 ISK za noc za osobę oraz dodatkowo 300 ISK za każdy namiot / samochód kempingowy. Dzieci poniżej 13 roku życia mogą nocować na kempingach bezpłatnie. W przypadku grup osób powyżej 10 lat (i płacących razem) oferowana jest 15% zniżka od ceny całkowitej.
Uwaga dotycząca wymowy
Należy poświęcić chwilę na poprawną wymowę nazw Þingvellir i Þingvallavatn. Islandzki znak „Þ” - jest definiowany jako rodzaj spółgłoskowego dźwięku używanego w językach mówionych, ale dla uproszczenia jest wymawiany jako „th”.
Podwójne „L”, widoczne w środku obu słów jest nieco trudniejsze do wymówienia dla rodowitego Anglika. Wymawia się je jako „tl”, zaczynając od T i kończąc na L. Prawidłowa wymowa powinna znaleźć się gdzieś pośrodku dwóch dźwięków, chociaż Islandczycy nie będą mieli Ci za złe jeżeli nie uda Ci się wypowiedzieć obu słów bezbłędnie.
Park Narodowy Vatnajokull
Jest to zdecydowanie największy park narodowy na Islandii, obejmujący cały lodowiec Vatnajökull - największy lodowiec w Europie.
Imiennik parku, potężny lodowiec Vatnajökull zajmuje zdumiewające 13% całkowitej powierzchni Islandii. Kiedy park został założony w 2008 roku, jego łączna powierzchnia wynosiła 12,000 kilometrów kwadratowych, obejmując dwa poprzednie parki narodowe: Skaftafell (założony w 1967) na południu i Jökulsárgljúfur (założony w 1973) na północy.
Park Narodowy Vatnajökull został założony w celu zachowania historii regionu, ekologii, dziedzictwa kulturowego i niesamowitego krajobrazu.
Dzięki dołączeniu regionów takich jak Krepputunga, Lakagígar i Jökulsárlón, park zajmuje obecnie 14,000 kilometrów kwadratowych (około 14% Islandii), co czyni go drugim co do wielkości parkiem narodowym w Europie, po Yugyd Va w Rosji.
W Vatnajokull widać również odwieczną walkę między ogniem i lodem - pod tą zamarzniętą zewnętrzną kopułą kryje się potężne, stopione ciepło naszej planety.
Historia i geologia
Zgodnie z szacunkami czapa lodowca Vatnajökull zaczęła się formować 2500 lat temu. Ze względu na wysokie wzniesienie i łagodny, przyjemny klimat region ten był bardzo żyzny, w szczególności Skaftafell. Używano go do wypasu owiec i jako miejsce zgromadzeń. Domowy budżet uzupełniały wyjazdy na wybrzeże, gdzie polowano na foki, zbierano ptasie jaja i łowiono ryby.
Mieszkańcy regionu Skaftafell cieszyli się spokojnym życiem aż do niszczycielskiej erupcji Öræfajökull w 1362 r. Skutki były natychmiastowe, z ogromnymi powodziami zalewającymi ten obszar, które porywały wszystko na swojej drodze, niszcząc dobytek. Od tego czasu region ten znany jest jako „pustkowie”.
Jednak nawet to nie mogło zniechęcić przedsiębiorczych Islandczyków. Wkrótce zaczęły pojawiać się nowe gospodarstwa i osady w całym regionie. Niestety przez ochłodzenie klimatu Skaftafell nigdy nie powrócił do czasów swojej świetności pod kątem rolnictwa, jakimi cieszył się w XIV wieku.
Kolejne powodzie lodowcowe, tym razem pochodzące z erupcji Grímsvötn w 1783 r., oznaczały następny gwóźdź do trumny dla udanego, długoterminowego rolnictwa w tym regionie. Mimo to dopiero w 1988 r. rolnictwo w Skaftafell zostało przerwane na dobre, a obszar został włączony pod ochronę.
Poza Arktyką Vatnajökull jest największym lodowcem w Europie i posiada powierzchnię 8,100 kilometrów kwadratowych, z lodem o średniej grubości 600-900 metrów. Pokrywa lodowa jest tak duża, że kryją się pod nią płaskowyże, doliny, góry i wulkany, w tym Grímsvötn i Bárðarbunga. Na południowych obrzeżach leży najwyższy szczyt Islandii - Hvannadalshnúkur, którego szczyt mierzy 2109 metrów wysokości.
Vatnajökull posiada około 30 lodowców wylotowych. Najbardziej znanym z nich jest prawdopodobnie Breiðamerkurjökull, który kończy się tuż przy lagunie lodowcowej Jökulsárlón. Biorąc pod uwagę ogromną popularność Jökulsárlón zarówno wśród turystów, jak i mieszkańców, Breiðamerkurjökull jest często najlepszym wizualnym bodźcem do zrozumienia, jak rozległy, różnorodny i dramatyczny jest cały Vatnajökull.
Atrakcje
Każdego roku, w miarę topnienia lodu, powstają nowe szczeliny, które zwiedzający mogą eksplorować w ramach wycieczki po jaskiniach lodowych. Na początku każdego sezonu zimowego przewodnicy wyruszają na odkrywanie niesamowitych nowych, zamrożonych jaskiń ukrytych w najdalszych zakątkach Vatnajökull. Naturalne jaskinie lodowe są zwykle dostępne tylko od listopada do końca marca każdego roku, chociaż niektóre firmy rozpoczynają wycieczki już w połowie października.
Uczestnicząc w wycieczce po jaskini lodowej, goście mają okazję doświadczyć błyszczącego wnętrza i głębin Vatnajökull, podziwiając misterne, naturalne rzeźby lodowe oraz ciemne odcienie niebieskiego, zamknięte w samym lodzie.
Oprócz fascynujących krajobrazów i możliwości eksploracji jaskiń, Park Narodowy Vatnajökull posiada niektóre z najbardziej ekscytujących i rozpoznawalnych atrakcji w kraju. Wśród nich jest sam lodowiec, najwyższy szczyt Islandii oraz najwyższy wodospad! Kaniony, laguny, pasma górskie i doliny czekają na tych, którzy są gotowi odkryć wiele niezapomnianych atrakcji parku.
- Przeczytaj nasz artykuł o jaskiniach lodowych na Islandii
- Wybierz się na 7-dniową samodzielną wycieczkę po Islandii wraz z jaskinią lodową
Spośród wielu fantastycznych nazw i lokalizacji, o których na pewno usłyszysz w trakcie swojej wycieczki po Islandii, najprawdopodobniej to w Parku Narodowym Vatnajökull znajdziesz większość z nich: Jökulsárgljúfur, rezerwat przyrody Skaftafell, Ódáðahraun, rezerwat przyrody Snæfell, polodowcową lagunę Jökulsárlón, krater Lakagígar (Laki) i Nýidalur.
Co zaskakujące, najwyższy wodospad na Islandii - Morsárfoss, jest jedną z najnowszych atrakcji parku. Pojawił się dopiero w 2007 roku, kiedy otaczający go lodowiec Morsárjökull stopił się na tyle, aby go odkryć. Jednak niezwykle trudno do niego dotrzeć.
Pod tym względem Park Narodowy Vatnajökull jest czymś w rodzaju naturalnego parku rozrywki, oferując nie tylko dobrą zabawę, obłędne krajobrazy, dreszczyk emocji czy wspaniałe wspomnienia tworzące się podczas całej podróży.
Zdjęcie: Wikimedia. Creative Commons. Credit: 47Mhg491Vgb.
Park jest podzielony na cztery sekcje administracyjne - północną, południową, wschodnią i zachodnią - każda jest zarządzana lokalnie. Terytoria północne obejmują kalderę Askja, północno-zachodni odcinek Vatnajökull, kanion Jökulsárgljúfur, fragmenty Jökulsá á Fjöllum. Goście znajdą także kemping i centrum dla odwiedzających w kanionie Ásbyrgi, który posiada kształt podkowy. Kolejny kemping można znaleźć w Vesturdalur.
W zachodniej części parku odwiedzający mogą natknąć się na południowo-zachodni róg Vatnajökull, Langisjór, kratery Lakagígar i centrum informacyjne prowadzone w mieście Kirkjubæjarklaustur. Południowy odcinek rozciąga się na południowy wschód od Vatnajökull, od góry Lómagnúpur do Lónsöræfi, podczas gdy wschodni odcinek obejmuje północny wschód Vatnajökull, części szlaków turystycznych Snæfellsöræfi i góry Kverkfjöll.
Spośród wszystkich wyżej wymienionych atrakcji Jökulsárlón jest prawdopodobnie najbardziej rozpoznawalną atrakcją przyrodniczą w Vatnajökull - to przepiękna laguna lodowcowa wypełniona dryfującymi po niej górami lodowymi, które powoli przesuwają się w stronę otwartego Atlantyku.
- Przeczytaj nasz artykuł: Laguny lodowcowe na Islandii | Sprawdź gdzie się wybrać
Miejsce, w którym góry lodowe rzeczywiście spotykają się z oceanem, znane jest jako Diamentowa Plaża. To część wybrzeża wypełniona czarnym piaskiem oraz krystalicznymi bryłami lodu, regularnie obmywanymi przez fale oceanu. Okolica Jokulsarlon jest również dobrym miejscem, aby zobaczyć foki.
W ciągu ostatniego półwiecza Vatnajökull ze swoimi szerokimi zboczami i zamarzniętym terenem, był wykorzystywany jako miejsce kręcenia wielu produkcji filmowych i telewizyjnych. Lodowiec został wykorzystany jako tło w scenach otwierających film o Jamesie Bondzie z 1984 r. „A View to a Kill”. Ostatnio Vatnajökull, a także Park Narodowy Þingvellir, służył jako miejsce kręcenia niezwykle popularnego serialu HBO “Gra o tron”.
Kemping
Zdjęcie: Noel Bauza
Istnieje szereg zasad i przepisów, które mają zastosowanie, jeśli planujesz skorzystać z jednego z kempingów w Parku Narodowym Vatnajökull. Przede wszystkim niezwykle ważne jest szanowanie innych gości, ograniczenie hałasu, głośnej muzyki i spożywania alkoholu do minimum (od 23:30 do 07:00, w ramach ciszy nocnej).
Oczywistym jest, że zostawianie śmieci nie będzie tolerowane. Zwierzęta są akceptowane na kempingach, z zastrzeżeniem, że właściciele zwierząt mają je pod pełną kontrolą. I nie wolno zapomnieć, że na kempingu nie należy pozostawiać żadnego bałaganu - pochodzenia ludzkiego lub psiego.
Park Narodowy Snaefellsnesjokull
Park Narodowy Snæfellsjökull został założony w czerwcu 2001 r . Podobnie jak w przypadku innych parków narodowych, stworzono go ze względu na potrzebę ochrony dziedzictwa regionu, niewiarygodnej różnorodności przyrodniczej i fascynujących miejsc związanych z kulturą.
Park Narodowy Snæfellsjökull, zajmujący zaledwie 170 kilometrów kwadratowych ziemi, jest niezwykle zróżnicowany: skaliste zatoczki, płaskowyże lawowe, wysokie klify pełne ptaków i spadzisty lodowiec przyczyniają się do reputacji regionu jako „Islandii w miniaturze”, posiadając wszystkie najlepsze cechy naturalne w jednym miejscu.
- Przeczytaj nasz artykuł: Półwysep Snaefellsnes | Zaplanuj urlop na Islandii
Dotarcie do Parku Narodowego Snæfellsjökull z Reykjaviku wymaga pokonania 190 km, około 2 godzin i 40 minut jazdy samochodem. Zbliżając się do parku Twoim oczom ukaże się jego centralny punkt, czyli lodowiec Snæfellsjökull, który będzie Ci towarzyszył przez większość podróży.
Historia i geologia
Zdjęcie: Jón Óskar Hauksson
Liczący ponad 700,000 lat Snæfellsjökull jest dominującym, pokrytym lodem stratowulkanem, leżącym na dalekim zachodnim krańcu półwyspu Snæfellsnes. Co ciekawe, wulkan nazywa się Snæfell, ale potocznie nazywa się „Snæfellsjökull”, aby odróżnić go od dwóch innych gór zwanych Snæfell.
Snæfellsjökull jest tak duży, że w pogodny dzień możesz zobaczyć go z odległości 120 km na horyzoncie po drugiej stronie zatoki Faxaflói. Oglądanie wulkanu z Reykjaviku jest ciekawym doświadczeniem, ale nic nie równa się z dotarciem do niego na Snaefellsnes. Tylko wtedy masz okazję zrozumieć skalę stratowulkanu i jego ogromny wpływ na otaczający krajobraz.
Miejsca o znaczeniu archeologicznym takie jak farma Forni-Saxhóll, Berutóftir i Írskubúðir, sugerują, że półwysep był zamieszkały już 1100 lat temu. Było to jakiś czas po ostatniej erupcji wulkanu, która miała miejsce w latach 50-350 ne. Podczas tej erupcji krajobraz kształtował się przez lawę, tworząc liczne sieci jaskiń i kraterów, z których wiele można dzisiaj zwiedzać.
Po XII i XIII wieku region prosperował dzięki rybołówstwu, a populacja stale rosła skupiając się wokół samego lodowca. Połowy podejmowano wszędzie tam, gdzie był duży dostęp do morza. Dritvík jest prawdopodobnie najlepszym przykładem jednej z takich osad rybackich. To historycznie największy port handlowy w regionie, który szczycił się nawet 60 statkami rybackimi i był zamieszkany przez 400 osób. Połowy zmniejszyły się w XIX wieku z powodu prawie całkowitej zmiany praktyk połowowych w całej Islandii.
W północnej części Dritvíku zbudowano kościół na wzgórzu Ingjaldshóll, którego historia sięga 1200 roku. Dziś na tym miejscu znajduje się nowoczesny kościół, który jednak jest trwałym przypomnieniem fascynującej historii tego regionu.
Snæfellsjökull od dawna stanowi przedmiot fascynacji artystów z całego świata, inspirując niezliczone obrazy, wiersze i utwory muzyczne. Region jest również głównym miejscem pierwszej części sagi Bárðar Snæfellsáss.
Historia Bárðar Snæfellsáss sięga początków XIV wieku i jest podzielona na dwie odrębne części. Pierwsza dotyczy Bárðura Snæfellsássa, hybrydy człowieka, trolla i giganta, który po przybyciu na półwysep zamieszkał na nim wraz z żoną i dziećmi.
Po serii niefortunnych wydarzeń, w tym mściwej parze morderców, Bárður ruszył na czapę lodową, gdzie wkrótce po tym okoliczni mieszkańcy zaczęli nazywać go “duchem stróżującym”. Mówiono, że Bárður patroluje region „w szarej osłonie z otaczającą go liną ze skóry morsa i rozciętym kijem w dłoni z długim i grubym gaflem”.
Ta saga to nie jedyny przykład, gdy Snæfellsnes pojawia się w średniowiecznych rękopisach. Region ten jest również używany jako miejsce w historii z XIII wieku w sadze Laxdæla, napisanej przez nieznanego autora.
Snæfellsjökull został także wykorzystany przez francuskiego pisarza Juliusza Verne'a, który wybrał ten wulkan jako punkt wejścia do fascynującego podziemnego świata w swojej książce o podróży do wnętrza Ziemi.
Zdjęcie: Wikimedia. Creative Commons. Credit: Edouard Riou
W powieści profesor Lidenbrock i jego siostrzeniec Axel udają się do Snæfellsjökull w przekonaniu, że mogą przejść tunelami wulkanicznymi do jądra planety. Wchodząc do kaldery para jest świadkiem wielu dziwnych zjawisk, w tym prehistorycznych zwierząt, gigantycznych grzybów i podziemnych oceanów. Po serii nieszczęść zespół w końcu dotarł do „drugiej strony”, a następnie wyszedł z wulkanu Stromboli we Włoszech.
Wpływy, które Snæfellsjökull miał na przestrzeni wieków dotyczą również powieści “Under the Glacier” (1968), napisanej przez Halldóra Laxnessa, a także trylogii “Blind Birds” z lat 60., napisanej przez czeskiego autora Ludvíka Součka.
Atrakcje
Oprócz zajęć skupionych wokół Snæfellsjökull, odwiedzający mogą wybrać się do Sönghellir, która bierze swoją nazwę od charakterystycznego echa możliwego do usłyszenia w jej wnętrzu. Docierając tam zobaczysz również wiele nazwisk, które zostały wyryte w całej historii na wewnętrznych ścianach jaskini, w tym Eggerta Ólafssona i Bjarniego Pálssona, którzy podróżowali po kraju w XVIII wieku. Obecnie rzeźbienie napisów lub inne trwałe zaznaczanie swojej obecności na Islandii jest traktowane jako wandalizm.
Kolejną jaskinią wartą odwiedzenia jest Vatnshellir. To tam możesz zejść spiralnymi schodami do kolorowej komory utworzonej przez niegdyś płynącą lawę. Jaskinia liczy 8000 lat i mierzy 200 metrów długości. Utworzyła się podczas erupcji w kraterach Purkhólar. Aby zachować tę interesującą i ważną geologicznie jaskinię, kilka lat temu Vatnshellir została zamknięta dla odwiedzających. Obecnie możesz ją eksplorować jedynie z licencjonowanym przewodnikiem.
Jaskinie, kratery i kaniony rozsiane są po całym półwyspie Snæfellsnes. Jednym z najbardziej popularnych przystanków jest Rauðfeldsgjá (szczelina z czerwonym płaszczem), mierząca 40 metrów głębokości, znajdująca się na zboczu góry. Pierwsza część tej szczeliny jest dość łatwa w nawigacji, chociaż teren staje się trudniejszy i bardziej śliski, im wchodzisz głębiej. Ci, którzy wyruszą do końca szczeliny, będą przemoczeni, ale zostaną nagrodzeni widokiem prawdziwie ukrytego wodospadu.
Inne atrakcje to małe wioski Arnarstapi i Hellnar, które znajdują się na skraju parku, wraz z pobliskimi formacjami skalnymi i klifami wzdłuż wybrzeża. Widoki z tych małych osad mogą być kojące w spokojne dni lub spektakularne, gdy fale oceanu rozbijają się o skały.
Najpiękniejszą plażą w Parku Narodowym Snæfellsjökull jest najprawdopodobniej Djúpalónssandur, wypełniona czarnymi drobnymi kamieniami i piaskiem, otoczona mchem. To również tam znajdują się pozostałości rozbitego brytyjskiego trawlera.
W pobliżu miasteczka Grundarfjörður, poza samym parkiem, znajduje się najczęściej fotografowana góra na Islandii o nazwie Kirkjufell. Fani serialu HBO “Gra o tron” na pewno rozpoznają tę lokalizację jako „górę jak grot strzały” z wizji Ogara w sezonie 7.
Biorąc pod uwagę otoczenie Kirkjufell oraz możliwości fotograficzne, wiele osób uwiecznia to miejsce wraz z pobliskim wodospadem Kirkjufellsfoss, który stanowi doskonały pierwszy plan. Fotografowie znajdą tam wiele możliwości, ponieważ góra zmienia kolor wraz z upływem pór roku.
W drodze do parku miłośnicy przyrody będą również mieli okazję odwiedzić Ytri-Tunga, zwaną także „plażą fok” (Ytri-Tunga to tak naprawdę nazwa pobliskiego gospodarstwa). Jak sama nazwa wskazuje, obszar ten jest zamieszkany przez kolonie fok w czerwcu, lipcu i sierpniu.
Osoby szczególnie zainteresowane przyrodą na pewno ucieszy fakt, że Grundarfjörður jest jednym z najlepszych miejsc na świecie, z którego można zobaczyć orki. W porcie organizowanych jest wiele rejsów, podczas których ogląda się wieloryby.
Kemping
Chociaż w samym parku nie ma pól kempingowych, w regionie istnieją trzy kempingi otwarte dla gości przez całe lato. Pierwszy znajduje się przy miejscowości Ólafsvík, największej osadzie miejskiej w Snæfellsbær (ok. 1000 mieszkańców), drugi znajduje się w miejscowości Hellissandur na północno-zachodnim krańcu półwyspu Snæfellsnes, a trzeci w Arnarstapi, na południowym krańcu półwyspu Snæfellsnes.
Kemping w Ólafsvíku jest otwarty od 15 maja do 15 września każdego roku i oferuje centrum serwisowe, zaplecze ciepłej i zimnej wody, toalety i prysznice. Sam kemping znajduje się w odległości 15 minut spacerem od miasta, w którym goście mogą korzystać z basenu, sklepu z 1844 r., muzeum, a także podstawowych usług, od stacji benzynowej po pocztę. Okolica słynie również z pięknych wodospadów i szlaków turystycznych.
Kemping w Hellissandur leży około 9 km od Ólafsvíku, na pięknym polu lawowym znanym jako Sandahraun. Kemping oferuje standardowe udogodnienia, między innymi prysznice, toalety itp. oraz znajduje się w odległości krótkiego spaceru od pobliskiego miasta Rif. W okolicy znajdziesz także basen, kawiarnię, muzeum, teatr oraz przepiękną linię brzegową i wiele szlaków turystycznych.
Kemping w Arnarstapi leży przy centrum usług turystycznych, a w okolicy znajduje się kilka kawiarni, w tym jedna w wiosce Hellnar, do której możesz spacerować przez 30 minut wzdłuż wybrzeża. Jeżeli wybierzesz taką formę znajdziesz się w środku natury, obok góry Stapafell i oczywiście lodowca Snæfellsjökull. Kemping zapewnia toalety i bieżącą wodę, a na miejscu znajduje się restauracja.
Inne interesujące artykuły
Kompletny przewodnik po lagunie lodowcowej Jokulsarlon na Islandii
Dowiedz się wszystkiego, co musisz wiedzieć, aby zaplanować podróż do laguny lodowcowej Jokulsarlon w południowo-wschodniej Islandii. Ta lodowa laguna stała się jedną z najpopularniejszych atrakcji Is...Czytaj więcejIslandia we wrześniu | Wszystko, co musisz wiedzieć
Dowiedz się wszystkiego, co musisz wiedzieć o zwiedzaniu Islandii we wrześniu. Jeśli zastanawiasz się, jaka jest pogoda, co robić i jakie są najlepsze wycieczki, w których warto wziąć udział, to mam...Czytaj więcejZwiedzanie Islandii w październiku | Atrakcje i miejsca do odwiedzenia
Odkryj najlepsze wycieczki i miejsca do zobaczenia na Islandii w październiku. Dowiedz się wszystkiego, co musisz wiedzieć o pogodzie na Islandii jesienią, sprawdź jak się poruszać po wyspie, co spa...Czytaj więcej
Pobierz największą platformę turystyczną na Islandii na telefon i zarządzaj wszystkimi elementami swojej podróży w jednym miejscu
Zeskanuj ten kod QR za pomocą aparatu w telefonie i naciśnij wyświetlony link, aby uzyskać dostęp do największej platformy turystycznej na Islandii. Wprowadź swój numer telefonu lub adres e-mail, aby otrzymać wiadomość SMS lub e-mail z linkiem do pobrania.